Những ngày này, ai đó ngang qua Phòng tư liệu tham khảo tại chỗ của Thư viện Huệ Quang, sẽ bắt gặp một "độc giả" dáng người cao gầy, tóc đã ngả màu, gương mặt phúc hậu, mắt chăm chú dán vào những tập chữ Hán cũ sờn, tay dò dò, ghi ghi chép chép say sưa. "Độc giả" đặc biệt ấy là giáo sư Komine Kazuaki, hiện đang là giáo sư giảng dạy tại Đại học Rikkyo, Tokyo, Nhật Bản và Đại học Nhân Dân Trung Quốc. Ông là tiến sĩ đầu ngành về văn học cổ điển Nhật Bản và văn học so sánh giữa các nước Đông Á.
Giáo sư Komine Kazuaki
Đến Việt Nam theo lời mời tham dự Hội thảo khoa học quốc tế "Việt Nam – giao lưu văn hóa tư tưởng phương Đông" do Viện nghiên cứu Phật học Việt Nam và trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn – Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh đồng tổ chức, ngoài các buổi báo cáo chuyên đề tại Hội thảo, giáo sư Komine đã dành toàn bộ thời gian còn lại đến Thư viện Huệ Quang đọc sách và nghiên cứu. Ông không bỏ phút giây nào, nâng niu và chăm chú vào từng tập văn bản cổ. Ông đặc biệt quan tâm đến các bản Thích thị nguyên lưu, là công trình mà Ông đã dày công sưu tầm nghiên cứu trong nhiều năm. Như Lai ứng hiện đồ hay Như Lai ứng hóa sự tích hay Thích thị nguyên lưu là tên gọi khác nhau của một văn bản về cuộc đời của đức Phật Thích Ca bằng tranh rất phổ biến ở các nước Đông Á. Thư viện đã cung cấp cho Ông 5 văn bản hiện có tại thư viện gồm 3 bản khắc in và 2 bản chép tay. Đáng chú ý nhất là bản Thích Ca Như Lai ứng hóa sự tích khắc in vào niên hiệu Chính Hòa thứ 8 ở Quy Nhơn (1687) dưới thời chúa Nguyễn Phúc Tần (1620-1687).
Hình ảnh hai trang sách trong bản Thích Ca Như Lai ứng hóa sự tích khắc in vào niên hiệu Chính Hòa thứ 8 ở Quy Nhơn (1687)
Viếng Hòa thượng viện chủ Thích Minh Cảnh
Đi cùng với giáo sư trong ngày đầu tiên còn có Tiến sĩ Nguyễn Thị Oanh, Trưởng phòng Nghiên cứu Văn bản Lịch sử - Địa lý, Viện Nghiên cứu Hán Nôm; và 2 vị Thầy mà nhiều thế hệ sinh viên khoa Văn học và ngôn ngữ trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Tp. Hồ Chí Minh ai cũng biết đến là nhà văn, nhà "Nhật học" Nhật Chiêu và Tiến sĩ Nguyễn Nam – tác giả của công trình nghiên cứu công phu về bức "Trúc Lâm đại sĩ xuất sơn chi đồ" đăng trên tạp chí Suối nguồn số 7 do Trung Tâm Dịch Thuật Hán Nôm Huệ Quang thực hiện năm 2012
Nhà văn, nhà "Nhật học" Nhật Chiêu
Các vị khách dùng trà tại Thư quán Huệ Quang
Khi ghé thăm Phòng phục chế tư liệu, cả giáo sư Komine và các vị đi cùng đều tỏ ngạc nhiên và thích thú về kỹ thuật cũng như chất lượng các ấn phẩm do Thư viện thực hiện. Các vị cũng gợi hướng cho Thư viện nên đưa nhân viên sang Nhật Bản – nơi công tác bảo tồn văn hóa và tư liệu được coi trọng và rất phát triển để học hỏi thêm kĩ thuật cho mình. Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Oanh đến thời điểm hiện tại theo như Bà được biết, Huệ Quang là nơi duy nhất ở Việt Nam có thể phục chế lại sách Hán Nôm xưa với chất lượng tốt như thế. Điều này rất đáng khích lệ bởi Huệ Quang đã tự tiên phong mày mò bằng nguồn kinh phí eo hẹp của mình. Việc làm đáng trân trọng này có ý nghĩa lớn với việc bảo tồn và phát huy vốn cổ văn hóa dân tộc.
Ngày cuối, Giáo sư Komine đã gởi tặng Thư viện toàn bộ file ảnh các bản Thích thị nguyên lưu (trên 20 bản) mà Ông đã sưu tầm được. Ông cũng gởi tặng bộ Văn học Việt Nam và Nhật Bản trong bối cảnh Đông Á như một món quà giao lưu. Nhân dịp này, Thư viện Huệ Quang cũng gửi tặng giáo sư Komine 2 bức tranh Quan Âm rập lại từ mộc bản Tổ đình Thập Tháp (Bình Định) và 6 bản pháp phái rập lại từ mộc bản chùa Viên Giác (Hội An).
Thầy Không Hạnh gửi tặng giáo sư hai bức tranh Phật Thích Ca được rập từ mộc bản Thập Tháp_Bình Định
Thủy Tiên tổng hợp
